Ο Γ. Βέης για το "Κοπέλα που σε λένε Φίνι"

Δημήτρης Μαμαλούκας
Κοπέλα που σε λένε Φίνι
εκδόσεις Α. Α. Λιβάνη, σ. 207, ευρώ 13

Οι επαρκείς αποδόσεις των μεταπτώσεων της συμπεριφοράς των χαρακτήρων, οι συνεπείς καταγραφές των κλιμακώσεων της ασίγαστης δράσης, η προσεκτική μελέτη των εσωτερικών κραδασμών των πρωταγωνιστών και η περαιτέρω διακριτική ανάδειξη των τελευταίων σε καθολικότερους ήρωες, οι οποίοι παραπέμπουν με τη σειρά τους εμμέσως πλην σαφώς σε καθιερωμένα λογοτεχνικά πρότυπα, συνιστούν μερικά από τα εξόφθαλμα χαρακτηριστικά του παρόντος, έκτου στη σειρά, καλώς συγκερασμένου μυθιστορήματος του Δημήτρη Μαμαλούκα. Η ειδικότερη τεχνική επεξεργασία σε όλη την έκταση του έργου επιβεβαιώνει και πάλι την ομολογούμενη ικανότητα του συγγραφέα να προικίζει τα διηγητικά του υποκείμενα με πειστική σωματική υπόσταση και ψυχική κατά περίπτωση επάρκεια. Η Φίνι εργάζεται κάτω από απάνθρωπες συνθήκες σε μια μεγάλη οιονεί αποικία τιμωρημένων, η οποία ενίοτε θυμίζει κάπως τη φιλμική, αδυσώπητη Μητρόπολη. Χωρίς να παύει ούτε στιγμή να οραματίζεται τη διαφυγή της σε μια σχεδόν φασματική Γη της Επαγγελίας, όπου η ελευθερία και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θεωρούνται αναφαίρετα πολιτισμικά κεκτημένα, η Φίνι προσωποποιεί μια ακόμη εκδοχή της ύπαρξης, που αγωνίζεται μέχρις εσχάτων για την απόκτηση και περαιτέρω διατήρηση του απόλυτου Αγαθού. Η μοιραία συνάντησή της με «τον καλύτερο νοσοκόμο του θεραπευτηρίου» και ταυτοχρόνως σωματικά ελαφρώς αδικημένο από τη φύση, κρυψίνουν Γκον, θα τη βοηθήσει να υλοποιήσει το μεγαλύτερο μέρος του απέλπιδος σχεδίου της. Ανάλογα ισχύουν και για τον μυστηριώδη γέρο, ονόματι Λακάν (!), ο οποίος έχει το προνόμιο να γνωρίζει τον δρόμο προς τον ποταμό-ορόσημο, πέραν του οποίου κείται η ποθητή χώρα, δηλαδή η επικράτεια της φιλελεύθερης Απόλαυσης. Η επαφή τής Φίνι με τον πολύπειρο ηλικιωμένο προσομοιάζει με τις συναντήσεις δόκιμων μοναχών με έναν πολύπαθο δάσκαλο φώτισης.
Βεβαίως, με τη σειρά του, ο γέρος και παρ' ολίγον δραπέτης παραπέμπει εν μέρει και στον ευρηματικό μεσάζοντα Βαρνάβα, εκείνον τον εκόντα άκοντα σύνδεσμο - αγγελιαφόρο των αυταρχικών ταγών του καφκικού Πύργου με τους εκείθεν, τους διά βίου αποκλεισμένους έξω από αυτόν. Ακαταπόνητη και ριψοκίνδυνη, η Φίνι είναι από μια άποψη μια θηλυκή προέκταση του Ροβινσώνα Κρούσου, εφόσον ζει μόνο μέσα στο βασανιστικό όνειρο της απόδρασης από το απέραντο εργοστάσιο-φυλακή, όπου οι απρόσωποι άλλοι την έχουν άκουσα εντάξει. Αυτή ακριβώς η κλιμάκωση της μετάβασης από την Κόλαση των άλλων στον Παράδεισο του απολύτως αυτεξούσιου εγώ προσδίδει στην αφήγηση την ιδιαίτερη ποιότητά της: το κείμενο πάλλει από φαντασίωση απεξάρτησης από το όνειδος της υποταγής. Η σχέση αντιπαλοτήτων, η οποία καταστατικά διακρίνει το ζεύγμα κρατούντων-κρατουμένων, υποστηρίζει, όπως θα ανέμενε κανείς, μέγα μέρος της πλοκής. Εξού και η πρόδηλη νιτσεϊκή προοπτική, γνωστή άλλωστε και από τα παλαιότερα μυθιστορήματα του ίδιου συγγραφέα.

Γιώργος Βέης

Δημοσιεύτηκε στη Βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας στις 25-6-2010

εδώ ο συνδεσμος

Ευχαριστώ πολύ το Γιώργο Βέη.

Γιώργος Γλυκοφρύδης 10 ώρες δυτικά

Γκρίζο φάντασμα του πιο σκοτεινού παρελθόντος του 20ού αιώνα, o δωσίλογος Σταύρος δρα εγκληματικά στη Θεσσαλονίκη του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου. Πλάνο το πλάνο, σκηνή προς σκηνή, ζωντανεύει μια εποχή αδυσώπητη.

Στην αυγή του 21ου αιώνα, η Αριάδνη, Ελληνοαμερικανίδα τρίτης γενιάς, και ο Μωυσής, Έλληνας Εβραίος της Θεσσαλονίκης, θα βιώσουν την «άλλη ζωή» του μεγάλου έρωτα. Αλλά η σχέση τους θα βρεθεί, ερήμην τους, αντιμέτωπη με το παρελθόν? η Iστορία έχει εγγραφεί στο DNA τους.

Οι απόγονοι των θυμάτων της δράσης του Σταύρου θα ζητήσουν την ομολογία του. 63 χρόνια τον είχαν στο κατόπι. Μην τυχόν και ξεφύγει ο εφιάλτης χωρίς να πληρώσει το λογαριασμό...

Μια αφήγηση για μια από τις πιο μαύρες σελίδες της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας.

Γιώργος Γλυκοφρύδης 10 ώρες δυτικά, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2010 σ.416

Το βιογραφικό του συγγραφέα όπως εμφανίζεται στην ιστοσελίδα του:

Γεννήθηκα στην Αθήνα το 1964. Ξεκίνησα εργαζόμενος στις κινηματογραφικές ταινίες και στα τηλεοπτικά σήριαλ του πατέρα μου Πάνου Γλυκοφρύδη κι αργότερα εργάστηκα ως β' βοηθός σκηνοθέτη στον Θόδωρο Αγγελόπουλο. Παράλληλα, παρακολούθησα και μαθήματα κινηματογράφου στο (τότε) Δυτικό Βερολίνο. Μετά, σπούδασα φιλοσοφία στο Πανεπιστήμο «La Sapienza» της Ρώμης αλλά είχα ήδη ανακαλύψει την Πληροφορική την οποία ακολούθησα ως επαγγελματική ενασχόληση και όχι μόνο. Έτσι, ξεκίνησα να αρθρογραφώ σε περιοδικά κυρίως Ειδικού Τύπου δημοσιεύοντας και διηγήματα. Η νουβέλα «99.9% αληθινή ιστορία» κέρδισε το πρώτο βραβείο σε διαγωνισμό διηγημάτων Επιστημονικής Φαντασίας της «Anubis» το 1996.

Το πρώτο μου μυθιστόρημα, «Ο Επιβάτης», υποψήφιο για βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου στο περιοδικό «Διαβάζω», εκδόθηκε το 2006. Ακολούθησαν δύο συμμετοχές με διηγήματα στα συλλογικά βιβλία «Α, όπως Αμερική» και «Το βιβλίο του Κακού». Το «10 ώρες δυτικά» είναι το δεύτερο μυθιστόρημα.

Πέρσιβαλ Έβερετ "Το σβήσιμο" (Πόλις)

Πέρσιβαλ Έβερετ, Το σβήσιμο, εκδόσεις Πόλις 2004, μτφ. Χίντα Παπαδημητρίου, σ.340
Περιγραφή από εδώ

Ο Θελόνιους «Μονκ» Έλισον είναι ένας διακεκριμένος αφροαμερικανός συγγραφέας και πανεπιστημιακός που το τελευταίο βιβλίο του έχει απορριφθεί από επτά εκδότες. Αυτό πλήττει καίρια τον εγωισμό του, αφού όλα τα προηγούμενα βιβλία του είχαν τύχει της «ενθουσιώδους αποδοχής των κριτικών». Οι εκδότες όμως, τώρα πια, βρίσκουν πως ο Έλισον δεν γράφει καθόλου σαν μαύρος...Ο Έλισον θυμώνει ακόμα περισσότερο όταν βλέπει την ιλιγγιώδη επιτυχία του πρώτου μυθιστορήματος μιας μαύρης συγγραφέως που, ως τυπικό δείγμα της «πολιτικά ορθής» αφροαμερικανικής λογοτεχνίας, προσλαμβάνει διαστάσεις εθνικού φαινομένου. Εξοργισμένος και απελπισμένος, ο Έλισον κάθεται και γράφει, με ψευδώνυμο, μια παρωδία αυτού του μπεστ-σέλερ. Δε σκοπεύει να την εκδώσει, πόσο μάλλον να την πάρει σοβαρά? να, όμως, που το βιβλίο όχι μόνο εκδίδεται, αλλά και δεν αργεί να γίνει το Καινούργιο Λογοτεχνικό Φαινόμενο και να κερδίσει το πιο σημαντικό βραβείο της χώρας. Σε μια διαδοχή αστείων, συγκινητικών και δηκτικών επεισοδίων, παρακολουθούμε το πώς ο Έλισον τα βγάζει πέρα με όλα αυτά.Το σβήσιμο, μυθιστόρημα ιδεών αυτοσαρκαστικό, ειρωνικό και συνάμα λυρικό, είναι από τα πιο οξυδερκή βιβλία για τον εκδοτικό κόσμο, τη λογοτεχνική θεωρία και κριτική, το μηχανισμό των μπεστ-σέλερ, τα μίντια, τη φυλετική ταυτότητα, τον ρατσισμό αλλά και για το «πολιτικά ορθόν» που τόσα δεινά έχει επιφέρει στην πνευματική ζωή των ΗΠΑ.

Η μετάφραση της κ. Χίλντας Παπαδημητρίου είναι εξαιρετική, απ' όσο μπορώ να κρίνω μου φάνηκε ένας μικρός μεταφραστικός άθλος συγκριτικά με το κείμενο.

Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο για τον Έβερετ από τον κ. Κώστα Κατσουλάρη εδώ (αναφέρεται και στο Σβήσιμο αποκαλύπτοντας όμως κάποιες λεπτομέρειες της πλοκής, καλό θα ήταν να το διαβάσετε μετά την ανάγνωση του βιβλίου)

επίσης για το βιβλίο έχουν γράψει:

η κ. Λίνα Πανταλέων στην Ελευθεροτυπία εδώ

η κ. Ελισσάβετ Κοτζίά στην Καθημερινή εδώ

και το μπλογκ Λαπούτα εδώ

(συγνώμη αν ξέχασα κανέναν)