Νάπολι...

Το βιβλίο Όσο υπάρχει αλκοόλ υπάρχει ελπίδα κυκλοφόρησε το 1999. Άρχισε να γράφεται -νομίζω- τους τελευταίους μήνες του 1997… Αφορμή -όπως για πολλά λογοτεχνικά βιβλία- ήταν ένα κοκτέιλ (από αυτά που δεν μπορείς να τους αντισταθείς) εμπειριών… αναγνωσμάτων… ονείρων… εμμονών κτλ κτλ. Μαζί ήταν κι ένα άρθρο από ένα περιοδικό… Μιλούσε για το μπλοκ κατοικιών Le Vele στη Νάπολι. Υπήρχαν και φωτογραφίες, ανάλογες μ’ αυτές που παραθέτω εδώ…
Με λύπη διαπιστώνω ότι τίποτα δεν έχει αλλάξει και η υπόθεση του Αλκοόλ -που υποτίθεται ότι διαδραματίζεται 9-10 χρόνια πριν- θα μπορούσε πολύ άνετα να συμβαίνει τώρα στη Νάπολι…





Είδα τότε από μακριά για πρώτη φορά τα μπλοκ των πολυκατοικιών. Και ξεχώρισα αμέσως το incubo. Ήταν αδύνατο να το μπερδέψω με τα άλλα που διαγράφονταν στο βάθος. Είχα καρφώσει το βλέμμα μου απορροφημένος απ` το θέαμα: Το μπλοκ που ο Αντρέας ονόμαζε εφιάλτη όρθωνε το ανάστημα του μπροστά μας: τεράστιο, κτηνώδες, πανάσχημο. Είχε ένα απροσδιόριστο χρώμα προς το μπορντό, πολλά τζάμια ήταν σπασμένα, άλλα έλειπαν. Κεραίες τηλεοράσεων ξεφύτρωναν από παντού ενώ έβλεπες κάθε είδους σιδεριές σε παράθυρα και μπαλκόνια. Ρούχα κρεμασμένα, ξεσκισμένες σημαίες ποδοσφαιρικών ομάδων, κάποια μπαλκόνια βαμμένα άσπρα, κάποια μπλε. Ακουγόντουσαν δύο ή τρεις διαφορετικές μουσικές στη διαπασών. Βαδίσαμε προς αυτό που κάποτε αποτελούσε την κυριλέ κυρία είσοδο του μπλοκ.

Το γιγαντιαίο συγκρότημα αποτελούνταν από τέσσερα palazzi15 ενωμένα μεταξύ τους. Η κατασκευή δαιδαλώδης, οι διάδρομοι αμέτρητοι, διαγώνιοι, ν` αναβαίνουν, να κατεβαίνουν. Τα ισόγεια που προορίζονταν για μαγαζιά και τα γκαράζ ήταν όλα ερμητικά κλεισμένα. Πολλά είχαν γύρω τους σωρούς από σκουπίδια. Μπήκαμε στη κεντρική πόρτα. Οι πίνακες των κουδουνιών ήταν καμένοι και σπασμένοι. Ένα πιτσιρίκι κατουρούσε μπροστά στα σφραγισμένα ασανσέρ. Όλο το κτίριο μύριζε σα τουαλέτα. Πρόσεξα ότι σε μια άκρη της εισόδου κάποιοι είχαν φτιάξει ένα δωμάτιο πρόχειρα με ξύλα και χαρτόνια, τώρα όμως έδειχνε εγκαταλελειμμένο.

Προσοχή, μην αγγίζετε, σπίτι που κατοικείται

Allora vidi per la prima volta in lontananza gli alveari umani e riconobbi subito l’ “incubo”. Era impossibile confonderlo con gli altri edifici che si stagliavano sullo sfondo. Avevo inchiodato lo sguardo tutto preso da quello spettacolo: l’alveare umano che Andreas chiamava incubo si presentava enorme, orribile e maestoso davanti a noi. Aveva un colore indefinito che tendeva al rosso bordò, molti vetri erano rotti, altri non c’erano proprio. Spuntavano dappertutto antenne della televisione, mentre vedevi ogni sorta di ferraglie fra finestre e balconi. Vestiti appesi, bandiere di squadre di calcio stracciate, alcuni balconi dipinti di bianco, altri di blu. Si sentivano due o tre musiche a tutto volume. Ci avviammo verso quello che una volta era il signorile ingresso principale dell’alveare umano.

Calpestammo della terra sporca. Dappertutto spazzatura, pacchetti di sigarette vuoti, profilattici usati, bottiglie di vino rotte, siringhe infette, periodici fatti a pezzi, pannolini e pneumatici. Quanto più ci avvicinavamo vedevamo sacchi di immondizia sparsi intorno all’edificio. Non ci voleva molto a capire che erano stati gettati dale finestre.
(trad. Antonio Giovetti)

Διασχίζαμε μια μεγάλη έκταση σαν αλάνα. Βρώμικο χώμα. Παντού σκουπίδια, άδεια πακέτα τσιγάρα, χρησιμοποιημένα προφυλακτικά, σπασμένα μπουκάλια κρασιού, ματωμένες σύριγγες, σκισμένα περιοδικά, πάνες μωρών, λάστιχα αυτοκινήτων. Όσο πλησιάζαμε έβλεπα ολόκληρες σακούλες σκουπιδιών σπαρμένες γύρω απ` το κτίριο. Δεν ήθελε πολλή σκέψη να καταλάβεις ότι έφευγαν απ` τα παράθυρα.

Αυτά τα γράφω με συμπάθεια προς τον Ρομπέρτο Σαβιάνο συγγραφέα του Γκομόρα… (Η γνώμη μου είναι πως έτσι πρέπει να λέγεται το βιβλίο και όχι Γόμμορα που βγήκε στη χώρα μας, δεν ξέρω βέβαια αν ο τίτλος "θέλει να φέρνει" περισσότερο προς τη βιβλική πόλη Γόμορα παρά στην οργάνωση τύπου μάφια, δηλαδή την καμόρα).

Αν διαβάζετε εφημερίδες θα ξέρετε τι περνάει ο Σαβιάνο. Αν δεν φύγει από την Ιταλία είναι καταδικασμένος… Καμία φύλαξη και κανένας σωματοφύλακας δε θα μπορέσουν να τον προστατέψουν… (κι εδώ δε θα συμβεί ότι με τον Ρουσντί… Αν η Καμόρα το αποφασίσει και το βάλει σκοπό απλώς θα τον σκοτώσει μια μέρα και τίποτα άλλο δε θα συμβεί…)

"Όσο υπάρχει αλκοόλ υπάρχει ελπίδα" Απόπειρα,1999¨

"Finchè c’e alcool c’e speranza" (Oso iparxei alcool iparxei elpida), edizioni APOPEIRA, Atene 1999 (seconda edizione 2000).

Nel 2002 il regista Dimitris Makris ha realizzato un film con il titolo “Finche c’e alcool…” basato sul libro.

φωτο: Μαρία ντι Πίετρο (τις ασπρόμαυρες)

Λίνκ: http://www.robertosaviano.it/